Άραγε, έχουν μία θέση σε μία πλήρη και ισορροπημένη διατροφή; ή πρέπει να περιορίζονται και να αποφεύγονται τελείως, καθώς οδηγούν πιο εύκολα σε αύξηση του βάρους και δεν έχουν κάτι να προσφέρουν πέρα από μη θρεπτικά συστατικά; Πάμε πρώτα όμως να μάθουμε κάποια βασικά πράγματα για το κύριο συστατικό τους, το λίπος!
Λίπος..το πιο αμφιλεγόμενο θρεπτικό συστατικό
Το λίπος αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά θρεπτικά συστατικά μιας πλήρους και ισορροπημένης διατροφής. Αποτελεί το πιο πυκνά θερμιδικό θρεπτικό συστατικό, καθώς αποδίδει 9 kcal ανά γραμμάριο λίπους. Η περίσσεια ενέργειας, δηλαδή η κατανάλωση παραπάνω φαγητού απ όσο μας αναλογεί αποθηκεύεται στο λιπώδη ιστό του σώματος, ο οποίος θα τη χρησιμοποιήσει σε περίπτωση ανάγκης όταν δε θα έχει “εύκολη” ενέργεια να χρησιμοποιήσει (όπως αυτή του φαγητού που καταναλώνουμε καθημερινά και συγκεκριμένα των υδατανθράκων). Εκτός όμως από αποθήκη ενέργειας, το λίπος παίζει καίριο ρόλο σε πολλές άλλες λειτουργίες, όπως:
Ωστόσο, υπάρχουν διαφορετικά είδη λιπαρών, τα λεγόμενα κορεσμένα και τα ακόρεστα (μονοακόρεστα και πολυακόρεστα) λιπαρά, των οποίων η κατανάλωση συστήνεται σε διαφορετικό βαθμό. Τα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά καλό είναι να υπερτερούν των κορεσμένων γιατί συμβάλλουν στη βέλτιστη καρδιαγγειακή υγεία. Η υπέρμετρη κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών (των λεγόμενων “κακών” λιπαρών) συμβάλλει στη δημιουργία αθηρωμάτωσης, μίας διαδικασίας που δημιουργεί αθηρωματικές πλάκες στα μεγάλα αγγεία της καρδιάς. Οι πλάκες αυτές όσο μεγαλωνουν, παρεμποδίζουν τη δίοδο του αίματος προς και από την καρδιά και έτσι αυξάνουν τις πιθανότητες καρδιαγγειακών συμβάντων, ενώ ταυτόχρονα προωθούν τη δημιουργία θρόμβων (κομματάκια που μπορούν να αποκολληθούν από τις πλάκες αυτές), οι οποίοι μπορούν να ταξιδέψουν μέχρι την καρδιά ή τον εγκέφαλο και να προκαλέσουν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιαγγειακά συμβάματα, ή περιφερική αγγειακή νόσο (να φράξουν δηλαδή τη ροή αίματος από διάφορα τμήματα του υπόλοιπου σώματος. Ταυτόχρονα, η κατανάλωση ακόρεστων λιπαρών οξέων συμβάλλει στη ρύθμιση της χοληστερίνης στο αίμα (ειδικότερα στη πτώση της “κακής” LDL χοληστερόλης). Τρόφιμα πλούσια σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα είναι:
Τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά είναι:
Άρα, πρέπει να αποφεύγουμε τα λιπαρά τρόφιμα;
Η απάντηση είναι φυσικά και όχι. Όπως προανέφερα, η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά συμβάλλει σε τόσες πολλές λειτουργίες για το σώμα μας και τα καθιστά απαραίτητα. Ταυτόχρονα, η πλήρης αποφυγή των κορεσμένων είναι σχεδόν αδύνατη και καλό θα είναι να στοχεύσουμε στον περιορισμό τους και την αντικατάσταση τους από τρόφιμα πλούσια σε μονο- και πολυακόρεστα λιπαρά. Άλλωστε, ο στόχος αυτός είναι πιο ρεαλιστικός και εφικτός. Τέλος, θα πρέπει να έχουμε στο νου μας ότι και τα κορεσμενα και τα μόνο- και πολυακόρεστα λιπαρά προσδίδουν αρκετή ενέργεια στον οργανισμό μας και θα πρέπει να ελέγχεται η κατανάλωση τους, γιατί πολύ εύκολα μπορούμε να ξεφύγουμε. Αυτό που πρέπει να κάνουμε λοιπόν είναι το εξής:
Αυτό που είναι καλό, λοιπόν, να προσέξουμε όσον αφορά τα λιπαρά τρόφιμα είναι να εστιάσουμε στη μέτρια κατανάλωση τους και να δώσουμε έμφαση στα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά τρόφιμα. Οι τρόποι να τα εντάξουμε στην πρόγραμμα διατροφής μας άπειροι. Διαλέγουμε πάντα αυτούς που ταιριάζουν με τις ανάγκες και τα θέλω μας..για ένα υγιές σώμα και μυαλό!
Πηγές αναφοράς
BDA (2020) “Heart Health: Food Fact Sheet” [accessed April 2022 via: www.bda.uk.com
Lichtenstein, A. H., Kennedy, E., Barrier, P., & Danford, D. (1998). Dietary fat consumption and health/discussion. Nutrition reviews, 56(5), S3.
Όραμα μας μέσα από εδώ είναι να υποστηρίξουμε κάθε γυναίκα να αγαπήσει το σώμα της, να το φροντίσει και να γίνει η καλύτερη εκδοσή του εαυτού της.
Μέσα από μία πληθώρα προγραμμάτων διατροφής, άσκησης και συμπεριφορικής παρέμβασης θα μπορέσεις να αγαπήσεις και να φερθείς στο σώμα σου όπως του αξίζει.