Με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, ας μιλήσουμε για το πως θα μάθουμε στα παιδιά μας να αγαπήσουν το διάβασμα και τα βιβλία.

Κακά τα ψέματα, κανείς μας δεν γεννήθηκε αγαπώντας το διάβασμα. Αυτό που θέλει κάθε γονιός είναι να ταυτίσει το παιδί την ανάγνωση με την απόλαυση. Έτσι, λοιπόν πριν καταφέρει κάποιος, μικρός ή μεγάλος, να αντιληφθεί τη χαρά που μπορεί να αντλήσει από το διάβασμα, είναι ανάγκη να αισθάνεται άνετα κατά τη διάρκειά του.

Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας που έχουν  γονείς που τους διαβάζουν βιβλία διαθέτουν πλουσιότερο λεξιλόγιο από τα υπόλοιπα. Για να μεγαλώσουμε λοιπόν αναγνώστες, αρχικά μπορούμε να επικεντρωθούμε στα παρακάτω:

1. Διαβάστε μαζί ένα βιβλίο πριν τον ύπνο.
2. Διαλέξτε μαζί με το παιδί το βιβλίο που θα του κεντρίσει το ενδιαφέρον και απολαύστε την ανάγνωση.
3. Μετά το τέλος της ανάγνωσης του βιβλίου, ζητήστε την άποψη του παιδιού για το βιβλίο και συζητήστε μαζί του μια πιθανή βαθμολογία.
4. Επισκεφτείτε μαζί με το παιδί σας κάποια βιβλιοθήκη ή ένα βιβλιοπωλείο και αφήστε το να εξερευνήσει ελεύθερα τον χώρο, τα βιβλία και να επιλέξει αυτά που θα του κεντρίσουν το ενδιαφέρον.

Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου – Πως μπορούμε να μεγαλώσουμε αναγνώστες

Επιπλέον, ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα του παιδιού, παρακάτω μπορείτε να βρείτε μερικές προτάσεις και τρόπους ώστε να ενισχύσετε και να αναπτύξετε την αναγνωστική του ετοιμότητα.

0-2 ετών

Σε αυτό το στάδιο της ανάπτυξής του, το παιδί βουτά στα βιβλία κυριολεκτικά και μεταφορικά. Αγγίζει τα βιβλία, ανακαλύπτει πως γυρνούν οι σελίδες, μαθαίνει να ακούει ιστορίες. Αυτή λοιπόν είναι η κατάλληλη ηλικία για να δημιουργήσετε τα θεμέλια πάνω στα οποία θα στηριχθεί η αναγνωστική εμπειρία του παιδιού.

• Επιλέξτε ένα βιβλίο και μιλήστε στο παιδί, βοηθώντας το να συνδέσει βασικές λέξεις με τις αντίστοιχες εικόνες. Αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αναπτύξει το λεξιλόγιό του.
• Διαβάστε μια ιστορία για καληνύχτα. Ξεκινήστε από πολύ μικρή ηλικία την τελετουργία της ανάγνωσης πριν από τον ύπνο. Σίγουρα, θα γίνει μια αγαπημένη συνήθεια την οποία θα «κουβαλάει» το παιδί όσο μεγαλώνει, φτάνοντας στο στάδιο να διαβάζει μόνο του κάποιο βιβλίο πριν κοιμηθεί.
• Εναλλακτικά, μπορείτε να βρείτε μια μεγάλη ποικιλία σε βιβλία που περιλαμβάνουν QR code με την αφήγηση της ιστορίας από τους συγγραφείς τους. Απλά σκανάρετε και ακούτε ξανά και ξανά.

3-5 ετών

Αυτή είναι η καταλληλότερη ηλικία για να διαβάσετε βιβλία μαζί με το παιδί σας. Εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία, διότι θα σας λείψει μεγαλώνοντας αυτή η δραστηριότητα, καθώς δεν θα σας έχει ανάγκη για να του διαβάζετε.

• Είναι πολύ σημαντικό να ξεκινάτε πάντα την ανάγνωση με τον τίτλο του βιβλίου και τον συγγραφέα. Με αυτό τον τρόπο το παιδί αντιλαμβάνεται πως συνδέεται ο τίτλος με το περιεχόμενο του βιβλίου αλλά και πως τα βιβλία δεν γράφονται από μόνα τους αλλά υπάρχει ένα ή περισσότερα άτομα από πίσω.
• Επιλέξτε βιβλία με σύντομο κείμενο και δείξτε με το δάκτυλό σας τις λέξεις καθώς τις διαβάζετε. Με αυτό τον τρόπο θα καταλάβει ότι τα μαύρα σύμβολα πάνω στο χαρτί είναι γράμματα που συνθέτουν λέξεις, το βασικό συστατικό κάθε ιστορίας.
• Αφού ολοκληρώσετε την ανάγνωση του βιβλίου, ζητήστε από το παιδί να ξεφυλλίσει το βιβλίο και να σας πει την ιστορία με δικά του λόγια. Με αυτό τον τρόπο το παιδί θα μάθει να χτίζει την σκέψη του σιγά-σιγά και θα εκτιμήσει την αξία της εικονογράφησης κάθε βιβλίου.

6-8 ετών

Το παιδί σε αυτή την ηλικία μαθαίνει να διαβάζει. Στην αρχή μπορεί να μοιάζει βουνό και να είναι μια επίπονη και κουραστική διαδικασία αλλά όσο περνά ο καιρός και η γλώσσα του «λύνεται» θα διαπιστώσετε ότι είναι μια υπέροχη διαδικασία.

• Εάν έχετε τον απαραίτητο χώρο, δημιουργήστε μια αναγνωστική γωνιά. Ένας άνετος και ευχάριστος χώρος με αγαπημένα βιβλία όπου το παιδί θα μπορεί να διαβάσει.
• Όπως όλοι έτσι και τα παιδιά χρειάζονται ελεύθερο χρόνο. Ελαφρύνετε το καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού και δώστε προτεραιότητα στην ανάγνωση.
• Χρησιμοποιήστε την τεχνολογία για καλό. Ανακαλύψτε τα κίνητρα για ανάγνωση που κρύβουν το smartphone και το tablet. Υπάρχουν βιβλία που διαθέτουν δωρεάν εφαρμογές ώστε το παιδί να αλληλεπιδρά με τους ήρωες του βιβλίου. Επιπλέον κάποια βιβλία διαθέτουν ειδικούς κωδικούς που όταν σκανάρωνται ξεπετάγεται επιπλέον υλικό για μάθηση και διασκέδαση.
• Μην φοβηθείτε να επενδύσετε σε σειρές βιβλίων. Δώστε κίνητρο στο παιδί σας να διαβάσει περισσότερο, συμπληρώνοντας την βιβλιοθήκη του με περισσότερους τίτλους αγαπημένων σειρών. Μια από τις πιο αγαπημένες σειρές βιβλίων γι’ αυτή την ηλικία είναι η σειρά «Μια υπόθεση για τον Ντετέκτιβ Κλούζ» του Γίργκεν Μπανσέρους που περιλαμβάνει ήδη 28 τίτλους και εμπλουτίζεται συνεχώς αλλά και «Τα μυστήρια της Πένι Πέπερ» της Ουλρίκε Ράιλανς με 8 υπέροχες περιπέτειες.

9-12 ετών

Πως μπορούμε να διαφυλάξουμε ότι το παιδί μας θα συνεχίσει την όμορφη συνήθεια να διαβάζει τώρα που μεγαλώνει;

• Ας δώσουμε το σωστό παράδειγμα αφήνοντας τις οθόνες και πιάνοντας το δικό μας βιβλίο. Διαβάστε βιβλία και μιλήστε στο παιδί για τα αγαπημένα σας βιβλία, για το βιβλίο που τώρα διαβάζεται, για την πλοκή του, τον συγγραφέα και στη συνέχεια ζητήστε από το παιδί να κάνει το ίδιο. Δείξτε του πως το βιβλίο μπορεί να συνδεθεί με την καθημερινή ζωή και πως μπορεί να γίνει μια πρώτης τάξεως συζήτηση πάνω σε αυτό.
• Μια όμορφη ιδέα είναι να ξεκινήσετε την δική σας οικογενειακή λέσχη ανάγνωσης. Συζητήστε για το βιβλίο που διαβάσατε και δώστε την κριτική σας.

13+

Είναι γνωστό ότι οι έφηβοι δεν διαβάζουν και τόσο πολύ συγκριτικά με τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες. Έτσι λοιπόν είναι σημαντικό να τους επαναφέρουμε στον κόσμο της ανάγνωσης.

• Μια καλή ιδέα είναι να τους προτείνετε να διαβάσουν κάποιο graphic novel όπως τον «Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου» της πολυαγαπημένης Άλκης Ζέη. Ένα θρυλικό έργο που επαναδημιουργήθηκε  ως graphic novel και έχει αγαπηθεί ήδη πολύ.
• Δεδομένου ότι οι έφηβοι αγαπούν την τεχνολογία, μπορείτε να τους προτείνετε κάποιο e-book. Έτσι θα συνδυάσουν το χόμπι τους με την ανάγνωση ενός βιβλίου.

Σε όποια ηλιακή ομάδα και αν ανήκει το παιδί σας, ποτέ δεν είναι νωρίς ή αργά για να το βοηθήσετε να γνωρίσει και να αγαπήσει το διάβασμα. Άλλωστε όπως είπε και ο Albert Einstein “Aν θέλετε τα παιδιά σας να γίνουν έξυπνα, διαβάστε τους παραμύθια. Αν θέλετε να γίνουν ακόμα πιο έξυπνα, διαβάστε τους περισσότερα παραμύθια!”